آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن

آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن

ما در این مقاله درباره آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن بحث خواهیم کرد. نقش پرولاکتین در بدن،| علت بالا یا پایین بودن پرولاکتین و همچنین عوامل تاثیر گذار بر سطح پرولاکتین خون را بررسی خواهیم نمود.

پرولاکتین چیست؟

پرولاکتین نوعی هورمون است که توسط غده هیپوفیز در مغز ترشح می شود. برای این هورمون صدها نقش مختلف در بدن ذکر شده است اما قابل توجه ترین آنها نقش مستقیم در شیردهی و رشد سینه ها در خانمها می باشد. سطح پرولاکتین طبیعی بدن هم در مردان و هم خانم های غیر بارداری که شیردهی ندارند کم است.

سطح پرولاکتین خون در زنان بعد از بارداری افزایش پیدا میکند. بعد از زایمان تا زمانی که شیردهی وجود دارد سطح پرولاکتین نیز بالا باقی می ماند. اما یک یا دو هفته بعد از قطع شیردهی سطح پرولاکتین خون به پیش از بارداری برمی گردد.

ضرورت آزمایش پرولاکتین خون

چندین اختلال و بیماری جدی می توانند سطح طبیعی پرولاکتین خون را تغییر دهند. بنابراین آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن می تواند نقش بسیار مهمی در ردیابی و شناسایی این اختلالات هم در مردان و هم در زنان داشته باشد. گلاتوره، اختلالات جنسی در مردان، به هم ریختگی چرخه قاعدگی، ایجاد غده در سر، ناتوانی فرزند آوری و … شرایطی هستند که یا باعث به هم ریختگی پرولاکتین خون می گردند یا ناشی از آن هستند.

آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن بسیار مهم و حساس هستند. دقت این آزمایش می تواند تاثیر زیادی بر تشخیص به موقع طیفی از بیماری ها داشته باشد. شما می توانید برای انجام این آزمایش به بهترین آزمایشگاه در مسجد سلیمان یعنی آزمایشگاه مهر مراجعه فرمایید.

آزمایش پرولاکتین خون برای مردان

آزمایش پرولاکتین خون در شرایط زیر برای مردان تجویز می گردد:

•    تولید شیر (گالاکتوره): این وضعیت در مردان بسیار نادر است و دلیل آن بالا بودن بیش از حد پرولاکتین در بدن است.

•    بزرگ شدن یا حساس شدن سینه: در این اختلال نیز آزمایش پرولاکتین خون بالا بودن پرولاکتین را نشان می دهد.

•    کاهش میل جنسی

•    ناتوانی جنسی (ناتوانی در نعوظ)

•    سردردهای بدون علت

•    اختلالات بینایی

تست پرولاکتین خون برای زنان

مواردی که پزشک دستور آزمایش پرولاکتین خون را برای خانم ها می دهد بیشتر شامل موارد زیر می شود:

•    گالاکتوره (Galactorrhea): تولید شیر در زنان غیر بارداری که شیردهی ندارند (پرولاکتین بالا)

•    اختلال در چرخه قاعدگی: ایجاد بی نظمی در چرخه قاعدگی، توقف قاعدگی (آمنوره) 

•    کاهش یا قطع شیر: در زنان شیرده (پرولاکتین پایین)

•    کم کاری تیروئید در زنان یائسه

•    ناباروری

•    حساس شدن سینه ها

تست پرولاکتین خون انجام می شود؟

آزمایش پرولاکتین خون در صبح انجام می شود (سه تا چهار ساعت پس از بیداری). این آزمایش بسیار ساده است و از شما به مقدار کمی خونگیری می شود. قبل از آزمایش حتما در مورد داروهایی که مصرف می کنید با پزشک خود مشورت نمایید چون برخی از داروها بر سطح پرولاکتین خون تاثیر مستقیم می گذارند.

علل بهم ریختن سطح پرولاکتین

می توان گفت که علل بهم ریختن سطح پرولاکتین خون بسیار زیاد هستند. از مهم ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:

پرولاکتینوما (Prolactinoma): پرولاکتینوما رایجترین غده خوش خیمی است که عملکرد هیپوفیز را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. در بیشتر از 90 درصد موارد قطر این غده کمتر از یک سانتی متر است. عوارض وجود پرولاکتینوما در یک زن جوان شامل بی نظمی قاعدگی، گالاکتوره و ناباروری می گردد. در صورتی که اندازه پرولاکتینوما بزرگتر از یک سانتی متر گردد باعث بروز اختلالات بینایی می شود.

داروها: آنتی‌سایکوتیک‌های (داروهای ضد افسردگی) نسل اول مانند هالوپریدول و فلوفنازین، داروهای ضد بارداری و چند داروی دیگر سطح پرولاکتین خون را تغییر می دهند.

سندرم شیهان: در اثر از دست دادن خون زیاد حین زایمان در خون رسانی به هیپوفیز اختلال ایجاد می گردد. در این حالات هیپوفیز آسیب دیده و تولید هورمونهای آن کاهش می یابد.

جدا از موارد بالا طیفی از بیماری ها و ناهنجاری ها می توانند از علل بهم ریختگی سطح پرولاکتین باشند. از مهمترین این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

•    عفونتها مانند: سل، هیستوپلاسموز، سارکوئیدوز و هموکروماتوز

•    بیماری خود ایمنی، بیماری سلیاک

•    سندرم آنتی فسفولیپید

•    آرتریت روماتوئید و …

آزمایش پرولاکتین خون و علل بهم ریختن سطح آن، برای تشخیص و درمان طیفی از بیماری ها هم در خانم ها و هم آقایان بسیار مهم است. آزمایشگاه تخصصی مهر در مسجد سلیمان پذیرای شما عزیزان برای انجام انواع آزمایشهای تشخیصی پاتولوژی پزشکی از جمله آزمایش پرولاکتین خون می باشد.

منابع:

1.    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507829/#:~:text=Prolactin%20is%20a%20polypeptide%20hormone,hormone%20and%20placental%20lactogen%20hormone

2.    https://www.webmd.com/a-to-z-guides/prolactin-test

3.    https://medlineplus.gov/lab-tests/prolactin-levels/