تشخیص و یا طبقه بندی دیابت ملیتوس

تشخیص و یا طبقه بندی دیابت ملیتوس

دیابت ملیتوس (DM) یکی از شایعترین بیماری های متابولیکی است که منجر به افزایش غیر معمول  سطح گلوکز خون میگردد. با توجه به دلایل و نحوه بروز، ما با انواع دیابت ملیتوس روبه رو هستیم نه یک بیماری ساده و واحد. در این مقاله به نحوه تشخیص و طبقه بندی دیابت ملیتوس خواهیم پرداخت.

انواع دیابت ملیتوس

به طور کلی فرایند تشخیص و طبقه بندی دیابت ملیتوس نشان دهنده دو نوع اصلی برای این بیماری است:

دیابت ملیتوس نوع یک: انسولین (هورمون اصلی تنظیم کننده سطح قند خون) یا وجود ندارد یا مقدار آن در خون بسیار کم و ناکافی است. در واقع در دیابت نوع یک سلولهای بتا پانکراس که مسئول تولید و ترشح انسولین هستند در اثر یک حادثه یا بیماری از بین می روند. در نتیجه در روند تولید انسولین اخلال جدی ایجاد می گردد.

دیابت ملیتوس نوع دو: انسولین در سطح کافی تولید می گردد اما بدن به آن جواب نمی دهد (مقاومت انسولینی). ایجاد مقاومت انسولینی دلایل مختلفی دارد اما چاقی و افزایش سن در کنار ژنتیک نقش مهمی را در این اختلال ایفا می کنند.

در عمل انواع دیابت ملیتوس محدود به این دو نوع اصلی نمی گردد و داری طبقه بندی پیچیده تری است.

شما می توانید به بهترین آزمایشگاه در مسجد سلیمان یعنی آزمایشگاه مهر برای انجام انواع تستهای آزمایشگاهی پزشکی از جمله تست تشخیص دیابت مراجعه فرمایید.

طبقه بندی دیابت ملیتوس

طبقه بندی انواع دیابت ملیتوس با توجه به نحوه بروز و درگیری فرد با آن به شکل زیر است:

•    دیابت بارداری (GDM): برخی زنان قبل از بارداری هیچ نشانی از دیابت ندارند اما بعد از بارداری دچار این بیماری می گردند. در واقع دیابت در آنها در پی بارداری ایجاد می گردد. دیابت بارداری را می توان به عنوان A1GDM و A2GDM طبقه بندی کرد. 

A1GDM بدون دارو و با رژیم غذایی درمان می گردد. A2GDM به درمان تغذیه ای جواب نمی دهد و مدیریت آن نیاز به درمان دارویی دارد.

•    دیابت جوانی (MODY): معمولا با شروع بلوغ و در سنین کمتر از 25 سال ظاهر می گردد. ژنتیک در بروز این نوع دیابت نقش مهمی ایفا می کند. در دیابت جوانی سلولهای بتا پانکراس دچار نقص در رشد و عملکرد می گردند در نتیجه تولید انسولین با مشکل مواجه می گردد.

•    دیابت نوزادی: غالبا قبل از 6 ماهگی رخ می دهد و دلیل آن یک جهش یا نقص ژنتیکی است. دیابت نوزادی معمولا نادر است. در این نوزادان تولید انسولین بسیار کم است.

•    دیابت ثانویه (طیف وسیعی از بیماریها و صدمات باعث ایجاد زمینه برای بروز دیابت ملیتوس می گردند).

تشخیص دیابت ملیتوس

با چندین آزمایش مختلف می توان تشخیص دیابت ملیتوس را قطعی نمود:

تست A1C: این تست می تواند برای تشخیص دیابت ملیتوس نوع یک و دو، تشخیص پیش دیابت و همچنین بررسی نتیجه درمانهای صورت گرفته انجام شود. این آزمایش به تست  هموگلوبین گلیکوزیله نیز معروف است، چون هموگلوبین دارای گلوکز را می سنجد. این آزمایش به ناشتا بودن نیازی ندارد.

تست تشخیص دیابت.

آزمایش قند خون تصادفی: تشخیص دیابت ملیتوس در این روش با تست های مکرر و رندم انجام می گیرد. خوردن یا ناشتا بودن در این تست مهم نیست. اگر سطح قند خون شما  200 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد مبتلا به دیابت تشخیص داده می شوید.

آزمایش قند خون ناشتا: برای انجام این تست تشخیص دیابت ملیتوس باید ناشتا بوده و شب قبل چیزی نخورده باشید. در این تست سطح قند خون ناشتا کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده وضعیت طبیعی است. اما سطح قند خون از 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده پیش دیابت است. اگر در دو آزمایش جداگانه قند خون ناشتا 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد شما مبتلا به دیابت تشخیص داده می شوید.

تست تحمل گلوکز: برای این تست باید یک شب چیزی نخورید و ناشتا باشید. قبل از اندازه گیری سطح قند خون به شما مایع شیرینی داده می شود تا بنوشید. سپس سطح قند خون شما به طور منظم برای دو ساعت اندازه گیری می شود.

سطح قند خون کمتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر طبیعی است. بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر  پس از دو ساعت به معنای دیابت است. بین 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر به این معنی است که شما پیش دیابت دارید.

آزمایشگاه تخصصی مهر در مسجد سلیمان آماده انجام انواع تستهای تشخیص دیابت برای شما عزیزان است. ما آزمایشهای مختلف و استانداردی برای تشخیص و طبقه بندی دیابت ملیتوس انجام می دهیم.

منابع:

1.    https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/diagnosis-treatment/drc-20371451#:~:text=Fasting%20blood%20sugar%20test.&text=A%20fasting%20blood%20sugar%20level,separate%20tests%2C%20you%20have%20diabetes.

2.    https://www.diabetes.ca/health-care-providers/clinical-practice-guidelines/chapter-3#panel-tab_FullText

3.    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551501/#:~:text=Diabetes%20mellitus%20(DM)%20is%20a%20metabolic%20disease%2C%20involving%20inappropriately,endocrinopathies%2C%20steroid%20use%2C%20etc.

4.    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532900/