مقاومت دارویی در بیماریهای عفونی شایع

مقاومت دارویی در بیماریهای عفونی شایع

استفاده بیش از حد ما از آنتی بیوتیک ها باعث ایجاد یکی از مشکلات بهداشت جهانی یعنی مقاومت دارویی می شود. در این مطلب توضیح می‌دهیم که عفونت ‌های مقاوم به دارو چیست، چه کسانی مبتلا هستند و چه کاری می ‌توانیم برای جلوگیری از افزایش و گسترش عفونت ‌های مقاوم به دارو انجام دهیم.

مقاومت دارویی در بیماری های عفونی چیست؟

عفونت ها زمانی به داروها مقاوم می شوند که میکروب هایی که باعث ایجاد آن ها می شوند سازگار شوند، در طول زمان تغییر کنند و توانایی مقاومت در برابر داروهایی که برای کشتن آنها طراحی شده اند را ایجاد کنند. یکی از رایج ترین انواع مقاومت دارویی، مقاومت آنتی بیوتیکی است. در این فرایند باکتری ها – نه انسان ها یا حیوانات – به آنتی بیوتیک ها مقاوم می شوند.

نتیجه این است که بسیاری از داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، در درمان بیماری‌ها کارایی کمتری دارند. استفاده بیش از حد ما از آنتی بیوتیک ها در انسان ها، حیوانات و گیاهان این روند را تسریع می کند.

بدون آنتی‌بیوتیک‌ها، جراحی‌های معمولی مانند تعویض مفصل ران، بیماری‌های رایج مانند اسهال، و آسیب‌های جزئی ناشی از تصادفات، حتی بریدگی، می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

راه های پیشگیری از مقاومت دارویی

چرا بیماری های مقاوم به دارو خطرناک هستند؟
داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها ابزاری حیاتی برای پزشکی مدرن هستند که برای پیشگیری و درمان عفونت ها استفاده می شوند. از آنجایی که عفونت‌های مقاوم به دارو رایج‌تر می‌شوند، پزشکی مدرن همانطور که می‌دانیم در خطر است.
بدون آنتی‌بیوتیک‌های موثر، عفونت‌های رایجی که زمانی به راحتی قابل درمان بودند - مانند سوزاک و عفونت‌های دستگاه ادراری - غیرقابل درمان می‌شوند یا نیاز به بستری طولانی مدت در بیمارستان دارند.
مداخلات معمول پزشکی، مانند شیمی درمانی، پیوند اعضا و سایر جراحی ها، به دلیل خطر عفونت، دارای ایمنی کمتری می شوند.
زایمان نیز خطرناک‌تر می‌شود. زیرا بدون آنتی‌بیوتیک‌های موثر، کنترل عفونت‌ها در زمان تولد دشوارتر است. سایر داروها از جمله داروهای ضد قارچ، ضد ویروسی و ضد مالاریا به دلیل مقاومت در معرض خطر کم اثر شدن هستند. این امر درمان عفونت های قارچی، برای مثال HIV یا مالاریا را دشوارتر می کند.

چه کسانی تحت تاثیر بیماری های مقاوم به دارو هستند؟
مقاومت دارویی ممکن است هر کسی را در هر مکانی تحت تاثیر قرار دهد. همه ما در معرض خطر عفونت های ناشی از باکتری های مقاوم به دارو هستیم. درک بار بهداشتی عفونت های مقاوم به دارو به دلیل کمبود داده ها و نظارت استاندارد در مناطق و کشورهای مختلف چالش برانگیز است. این امکان وجود دارد که افراد بسیار بیشتری از آنچه ما تصور می کنیم تحت تاثیر قرار گیرند.

مقاومت دارو چگونه اتفاق می افتد؟
مانند همه موجودات زنده، میکروب ها در طول زمان در واکنش به محیط اطراف خود تکامل می یابند. مقاومت آنتی بیوتیکی نمونه ای از این تکامل است که زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها به گونه ای تغییر می کنند که مواد آنتی بیوتیکی را برای آنها بی ضرر می کند.
آنها این کار را به چند روش انجام می دهند. برخی از باکتری ها می توانند آنتی بیوتیک را قبل از اینکه آسیبی وارد کند، خنثی کنند. برخی دیگر یاد گرفته اند که آنتی بیوتیک را به سرعت از سلول های خود پمپ کنند. برخی دیگر می توانند ساختار بیرونی خود را تغییر دهند تا آنتی بیوتیک نتواند به باکتری ها بچسبد و آنها را بکشد.
باکتری های مقاوم زنده می مانند و تکثیر می شوند. اگر آنها به افراد دیگر، حیوانات یا محیط منتقل شوند، عفونت های مقاوم می توانند به سرعت گسترش یابند.

عفونت های مقاوم به دارو

چگونه می توانیم عفونت های مقاوم به دارو را کاهش دهیم؟

به عنوان یک مشکل جهانی، مقاومت دارویی نیاز به یک پاسخ جهانی دارد. استفاده بهتر از آنتی بیوتیک های موجود در بخش مراقبت های بهداشتی انسان و حیوانات حیاتی است. با مواجهه محدود با آنتی بیوتیک ها، باکتری ها فرصت کمتری برای ایجاد مقاومت خواهند داشت.

جوامع مراقبت های بهداشتی در سراسر جهان در حال انجام تلاش های مشخص در این زمینه هستند. به عنوان مثال، تانزانیا در حال تغییر نحوه توزیع آنتی بیوتیک ها از طریق شبکه ملی مراکز معتبر توزیع دارو است. آفریقای جنوبی در حال آموزش داروسازان بیمارستانی در زمینه نظارت ضد میکروبی است.

همچنین برای کاهش مقاومت دارویی، به آنتی بیوتیک های جدید نیز نیاز داریم. توسعه داروهای جدید با چالش های علمی، اقتصادی و نظارتی همراه است. زیرا فرایندی بسیار طولانی و پرهزینه است. به این دلایل، هیچ کلاس جدیدی از آنتی بیوتیک ها برای استفاده در چندین دهه تایید نشده است.

پیشگیری از عفونت راه دیگری برای مهار مقاومت دارویی است. توسعه واکسن های جدید، دسترسی به آب تمیز، بهداشت بهتر و بهداشت راه های موثری برای انجام این کار است.